De drie families die in het orgel wonen.

In Langweer bevindt zich een gebouw waar al meer dan 200 jaar drie families wonen. Zo lang met drie families samenwonen in één gebouw klinkt niet aantrekkelijk. Toch gaat het er harmonieus aan toe. De leden komen nooit buiten, maar als de deur open staat, kun je ze horen zingen. Ze wonen in twee eikenhouten kasten in de Dorpskerk.

De voornaamste familie is de familie Prestant. Deze familie bestaat uit ouders, kinderen en kleinkinderen waaronder tweelingen en zelfs zeslingen. Het is een stoere familie. De leden laten een krachtig en helder geluid horen, afwisselend stevig en dan weer scherp, net wat er gevraagd wordt.
Tussen de familie Prestant woont ook de familie Fluit, ouders en kinderen, waaronder een drieling. De familie Fluit vult de familie Prestant aan. Waar de familie Prestant krachtig klinkt, klinkt de familie Fluit warm en lieflijk. Dat is goed te horen als hun zang wordt afgewisseld.

De derde familie is de familie Toeter. De bekendste Toeter is de Trompet. De Trompet klinkt krachtig door alle andere stemmen heen en laat zich ook in de bas fors horen als hij wordt ingezet. Het broertje van de Trompet is de Dulciaan. De Dulciaan is een toetertje met een dunnere klank, meer in de richting van de vuvuzela’s die in Afrikaanse voetbalstadions te horen zijn. En dan is er nog het zusje van de Dulciaan en de Trompet, de Vox Humana, die de menselijke stem nabootst.

Deze drie families bewonen het orgel van Langweer. Wie in dat orgel kijkt, ziet een ingewikkelde mechaniek. De zestien ‘familieleden’ (registers) bevatten in totaal 1272 pijpen, want elk ‘familielid’ bestaat uit een rij pijpen met een eigen klank. Die rij pijpen kan door de organist worden ingeschakeld door het register ‘open’ te zetten en met de vinger of voet een toets in te drukken van een van de klavieren of het pedaal. Er gaat dan een klepje open onder de pijp en lucht brengt de pijp tot klinken. Vanaf de voet van de 1272 pijpen lopen er namelijk houtjes naar de toetsen van het orgel.

De lucht die de pijpen tot klinken brengt, komt uit drie grote blaasbalgen die in de toren liggen. Tegenwoordig worden die blaasbalgen door een elektromotor van wind voorzien, maar nog altijd kunnen de blaasbalgen ook met voeten worden ‘aangeblazen’.

Waar de toerist Langweer kent vanwege de watersport en de gezellige Buorren, kent de orgelliefhebber Langweer vanwege het orgel dat in de Dorpskerk staat. Het is een uniek instrument waar we als dorp trots op mogen zijn. Het is het tweede instrument dat de later beroemde orgelbouwer Lambertus van Dam bouwde. Tijdens de bouw woonde hij twee jaar in Langweer op een boot. Het orgel is nog vrijwel in oorspronkelijke staat. Het werd in 1784 geschonken door het geslacht Van Eysinga, hun familiewapen zie je onderaan het orgel.

Deze zomer is elke zaterdagmiddag de kerk open en is een organist aanwezig om het orgel te laten zien en horen. En op vier woensdagavonden komen professionele toporganisten een concert geven, waaronder Age Freerk Bokma die in Idskenhuizen geboren is en inmiddels als organist furore maakt in Berlijn. Waar Age ook moderne muziek zal laten horen, kiezen de andere organisten vooral voor oude muziek dat op ‘ons’ orgel prachtig klinkt. De jonge organist Vincent de Ridder voegt daar ook nog eens improvisaties aan toe. De concerten zijn op 5 en 19 juli, 2 en 16 augustus en beginnen om 20.00 uur. Wie zo’n concert bijwoont, weet voorgoed dat zo’n orgel heel wat meer is dan een Psalmenpomp!